In hun boek Deliberate Calm laten Jacqueline Brassey, Aaron de Smet en Michiel Kruyt zien hoe je je zo goed mogelijk aanpast aan veranderende, onzekere en complexe omstandigheden. Hier zijn aanpassingsvermogen, wendbaarheid, veerkracht, bewustzijn en emotieregulatie voor nodig. In deze bijdrage aandacht voor bewustzijn.
In Deliberate Calm worden de volgende vijf niveaus van bewustzijn beschreven:
Niveau één: Onbewust bewustzijn; Iemand functioneert op de automatische piloot. De wereld wordt slechts vanuit het eigen perspectief gezien. Er wordt aangenomen dat men de dingen objectief ziet en adequaat reageert. Er wordt van uit gegaan dat de oorzaken van problemen buiten onszelf liggen.
Niveau twee: Vertraagd bewustzijn; We worden dingen bewust als ze al voorbij zijn. Als we al gereageerd hebben in onze vaste patronen. Terugkijkend hadden we het graag anders gedaan. Feedback en reflectie helpen ons bewust te worden van de dingen die anders aan onze aandacht zouden ontsnappen.
Niveau drie: Opmerkzaam bewustzijn; We beginnen de patronen in ons gedrag te herkennen op het moment dat ze zich voordoen maar we kunnen hier nog niet direct iets in veranderen. We worden ons steeds meer bewust van onszelf en onze omgeving.
Niveau vier: Veerkrachtig bewustzijn; We worden ons bewust van wat we in onze innerlijke wereld ervaren en wat zich buiten ons voordoet. We zijn in staat om na een korte pauze of time-out te reageren.
Niveau vijf: Dubbel bewustzijn; We schenken aandacht aan onze innerlijke werkelijkheid en onze zintuigen, tegelijkertijd hebben we aandacht voor de uiterlijke werkelijkheid die we op dat moment ervaren. We zijn in staat hetgeen we waarnemen vanuit verschillende perspectieven te zien, hiervan te leren en hier pro-actief op te reageren.
Ons bewustzijn groeit door dagelijks te reflecteren op hetgeen we die dag hebben ervaren. Om jouw bewustzijn verder te ontwikkelen delen Brassey, de Smet en Kruyt in hun boek de volgende vragen:
Hoeveel stressvolle momenten heb ik vandaag ervaren?
In welk niveau van bewustzijn bevond ik me in deze momenten?
Welk moment was het meest stressvol?
Wat maakte het stressvol voor mij? Was het iets wat gezegd werd, iets wat ik voelde, wat ik dacht, wat ik hoorde of iets wat ik zag?
Op welk moment van de dag vond dit plaats?
Welk niveau van bewustzijn ervoer ik op het meest stressvolle moment?
Welke gedachten had ik op dit moment?
Welke emoties voelde ik op dat moment?
Welke gevoelens kon ik op dat moment in mijn lichaam waarnemen?
Wat was mijn reactie? Bracht dit me dichter bij mijn doel of verloor ik mijn doel juist uit het oog?
Meer lezen? Introductie , volgende pagina
Bron foto: AvO